Bí kíp nói tiếng Anh tự nhiên như người bản xứ

Một trong những vấn đề thường gặp nhất khi giao tiếp bằng tiếng Anh của người Việt Nam là “ngữ âm”. Theo cách học truyền thống, chúng ta thường chỉ chú trọng đến việc học ngữ pháp mà xem nhẹ việc luyện nói chuẩn.
Nói tiếng Anh tự nhiên như người bản xứ có nghĩa là ban hoàn toàn làm chủ câu nói của mình, từ giọng điệu, từ ngữ sử dụng đến ngữ pháp, đều nghe như một người bản xứ. Điều này sẽ mang lại cho bạn rất nhiều lợi ích như:

Những người nói tiếng Anh sẽ dễ dàng hiểu bạn nói gì hơn;
Tự tin hơn khi sử dụng tiếng Anh trong môi trường làm việc quốc tế;
Có được những công việc đòi hỏi trình độ tiếng Anh thành thạo (native-level English), với mức thu nhập cao…

Nhưng để nói tiếng Anh giao tiếp tự tin và tự nhiên như người bản xứ là việc vô cùng khó. Nhiều người thậm chí cho rằng điều đó là không thể, nếu như bạn bắt đầu học tiếng Anh khi đã trưởng thành.
Trên thực tế, bạn hoàn toàn có thể làm được điều này. Chỉ cần bạn nỗ lực hết sức, chăm chỉ luyện tập, luyện tập và luyện tập theo 5 bước dưới đây thì chẳng mấy chốc bạn sẽ ngạc nhiên với khả năng nói tiếng Anh của mình.

Tập quen với nhiều giọng khác nhau

Bản thân người bản xứ cũng nói tiếng Anh theo nhiều giọng khác nhau. Chẳng hạn như những người đến từ New York sẽ có giọng khác với những người lớn lên ở Texas. Nếu bạn đã từng nghe giọng của Nữ hoàng Anh thì bạn sẽ biết thế nào là giọng Anh chuẩn, nhưng không phải tất cả người Anh đều nói giọng chuẩn như nữ hoàng.
Người Scotland, xứ Welsh, Ireland đều nói tiếng Anh nhưng với những giọng khác nhau.
Vậy làm thế nào để biết được các nước khác nhau nói tiếng Anh như thế nào. Apollo English có một gợi ý cho bạn đây: Hãy lên Youtube và tìm kiếm những video của các vlogger làm về chủ đề các giọng Anh khác nhau. Bạn có thể gõ từ khóa “different English accents”. Không phải tất cả các video đều hoàn hảo nhưng chúng sẽ cho bạn những khái niệm và hình dung về các giọng là như thế nào.

Vậy bạn chọn cho mình giọng vùng nào? Hãy nghĩ về nơi mà bạn muốn làm việc hoặc đi du lịch. Điều này khá quan trọng trong bởi nó sẽ giúp việc học và luyện tập của bạn có trọng tâm hơn.
Ví dụ như, bạn thích nói giọng New York (Hoa Kỳ), thì khi học bằng cách xem một chương trình giải trí, bạn nên chọn phim “Friends” thay vì “Twin Peaks”.
Nhớ nhé, học phải có trọng tâm.

Bắt chước âm của người bản xứ

Kết thúc bước số 1, bạn đã có khái niệm cơ bản về các giọng nói tiếng Anh. Nhưng bắt đầu học phát âm giống như người bản xứ như thế nào đây?
Bạn có thể bắt đầu bằng việc xem và bắt chước theo các video giọng Anh gốc. Điều này sẽ giúp bạn làm quen với phát âm và cách nói chuẩn theo kiểu Anh. Bạn cũng có thể quan sát chuyển động môi và lưỡi của người nói để bắt chước họ.
Có rất nhiều video hướng dẫn cách đặt lưỡi và cách tạo âm cho mỗi chữ cái trong bảng chữ cái và các kết hợp âm. Ví dụ như BBC Pronunciation hay Rachel’s English. Việc này có thể khá là nhàm chán nhưng nó giúp bạn phát âm các từ một cách chuẩn xác, đặc biệt là những âm không có trong tiếng Việt.
Vì vậy hãy xem thật kỹ và luyện tập trước gương thật nhuần nhuyễn cho đến khi cơ miệng của bạn quen với việc này. Bạn có thể tự quay lại cách mình đọc để đánh giá tiến bộ của bản thân. Xem cách môi và lưỡi của bạn cử động để nhận ra các lỗi mà bạn thường mắc phải. Sau đó tập đi tập lại các từ khó cho tới khi cơ miệng của bạn quen với chúng.
Đảm bảo sau một thời gian luyện tập theo cách này, bạn sẽ nắm vững được cách phát âm chuẩn của người bản xứ, cũng như nâng cao các kỹ năng tiếng Anh nói chung cho bản thân.

Học nhịp điệu của tiếng Anh

Phát âm chuẩn là điều cực kỳ quan trọng, nhưng không phải là tất cả. Bạn có thể phát âm rõ từng từ như người bản ngữ, nhưng điều đó không có nghĩa là bạn có thể nói như họ. Đó là bởi vì bạn còn phải học cả ngữ điệu chuẩn nữa. Vậy điều gì tạo nên ngữ điệu trong tiếng Anh?
Một trong những yếu tố quan trọng là “nối âm”. Nó có nghĩa là cách mà âm cuối cùng của từ trước và âm đầu tiên của từ kế tiếp tương tác với nhau.
Cụ thể, một người bản ngữ có thể nói:

Chập hai âm với nhau: khi một từ kết thúc bằng một phụ âm, và theo ngay sau là một từ bắt đầu bằng chính phụ âm đó, thì hai âm sẽ được chập làm một.

Ví dụ: I’d decide it later.

Nối âm: Nếu từ đầu tiên kết thúc bằng một phụ âm, và từ thứ hai bắt đầu bằng một nguyên âm, thì người bản xứ sẽ đọc nối hai âm đó với nhau giống như trong một từ.

Ví dụ: I’d like a fried egg.

Bỏ âm: Khi âm “t” hoặc “d” xuất hiện giữa hai phụ âm, chúng sẽ không được phát âm.

Ví dụ: See you nex(t) week!
Người bản ngữ cũng thường sử dụng từ ngữ rút gọn để nói nhanh hơn. Dưới đây là một số ví dụ:
I + am = I’m
I + will = I’ll
do + not = don’t
I + have = I’ve
I + would= I’d
Bạn cần lắng nghe trọng âm và ngữ điệu khi người bản xứ nói. Họ thường lên cao giọng và dừng lại lâu hơn ở các từ cần nhấn mạnh.Ngữ điệu trong tiếng Anh tạo nên tính nhạc cho ngôn ngữ này. Vậy làm thế nào thế học được ngữ điệu của tiếng Anh?
Cách tốt nhất là bắt chước cách người bản xứ nói. Điều bạn thực sự nên làm là nghe và nhại đi nhại lại những điều bạn nghe được. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng trong giao tiếp đôi khi chúng ta bắt chước hành vi của người khác một cách vô thức. Vì vậy, đây là một cách học theo bản năng tự nhiên.
Bạn có thể tìm những bài diễn thuyết nổi tiếng, như TED talk hoặc học qua một bản nhạc. Nhạc rap là một ví dụ. Hãy ghi chú lại khi nào thì người nói nhấn mạnh các từ, cách họ lên, xuống giọng để tạo âm điệu cho câu nói.

Sử dụng các từ lóng

Từ lóng dùng để chỉ các từ và cụm từ dùng trong văn cảnh thân mật. Chúng thường được sử dụng trong giao tiếp tiếng Anh nhiều hơn là trong văn viết. Từ lóng ở các cộng đồng, vùng miền khác nhau cũng khác nhau. Tuy nhiên, có một số từ lóng được cộng đồng người nói tiếng Anh sử dụng phổ biến ví dụ như: Wanna (Want to), Hang out (dành thời gian cùng làm việc gì đó)
Trong một bối cảnh thân mật thì người bản ngữ sẽ nói “Do you wanna hang out” thay vì nói “Do you want to spend some time together?”
Nếu các bạn đi chơi cùng nhau và ngày hôm sau bạn của bạn nói “We had a blast yesterday.” Câu đó có nghĩa là bạn ấy đã có những giây phút thật sự vui vẻ. Nhưng nếu bạn đó nói với bạn “you drove me up the wall” thì nghĩa là bạn đã làm bạn ý bực mình.
Bằng cách sử dụng các từ lóng, cách nói chuyện của bạn sẽ tự nhiên và nghe như người bản xứ. Đừng cố tìm kiếm các từ lóng trong các bản tin hay các bài diễn thuyết, mà hãy xem các chương trình TV hoặc tìm các vblog trên youtube. Các từ lóng mang tính khu vực, vì vậy bạn nên tìm kiếm các chương trình/video nói theo giọng ở khu vực mà bạn muốn học.
Khi bạn bắt đầu sử dụng từ lóng trong giao tiếp, bạn nên sử dụng từ điển (Urban dictionary là một ví dụ) hoặc hỏi một người bản xứ để chắn chắn những từ bạn sử dụng là chính xác, phù hợp văn cảnh.
Cách tốt nhất để học từ lóng là sử dụng chúng và phải ghi nhớ văn cảnh sử dụng. Và chỉ sử dụng trong giao tiếp thân mật.

Học các thành ngữ tiếng Anh

Sử dụng thành ngữ có thể không thông dụng bằng từ lóng trong giao tiếp thân mật. Tuy nhiên, người bản ngữ có thể sử dụng thành ngữ để làm câu nói hay hơn.
Ví dụ, nếu bạn đang ở trong một cuộc họp và đồng nghiệp người nước ngoài của bạn nói “you can’t see the forest for the trees” nếu bạn không hiểu nghĩa thực của câu nói thì bạn có thể bị bối rối vì bạn đâu có đề cập gì đến rừng (forest) và cây (tree).

Thành ngữ này có nghĩa là: thấy cây mà không thấy rừng, tức là quá chú ý đến tiểu tiết của vấn để mà không nhìn toàn cục.
Một gợi ý nữa cho bạn là hãy học qua các bài hát. Chúng chứa rất nhiều thành ngữ hay được sử dụng. Hãy nghe và hát theo những bài hát mà bạn yêu thích, đây là một cách học rất tốt đấy.

Và điều quan trọng nữa là luôn mang theo bên mình một quyển sổ để ghi lại những thành ngữ mà bạn học được.
Cuối cùng, đừng ngại sử dụng thành ngữ trong câu nói của mình. Bạn có thể sử dụng không chuẩn trong những lần đầu, nhưng những người ngữ nhiệt tình sẽ giúp bạn sửa lỗi và điều đó sẽ giúp bạn nhớ lâu hơn.

Tóm lại, để nói tiếng Anh tự nhiên như người bản xứ là điều không hề dễ dàng. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể làm được. Hãy bắt đầu ngay hôm nay bằng việc học ngữ âm và luyện tập để nói được ngữ điệu của người bản xứ. Không gì có hiệu quả bằng việc luyện giao tiếp tiếng Anh thường xuyên.